Na ovoj tribini, Jelena Lalatović i Jovan Bukumira ponudiće nova čitanja Jugoslavije, služeći se rakursom svoje discipline, odnosno istorijom književnosti.

Bukumira kao ključ uzima žanr eseja: francuska književna istoričarka Marijel Mase označila je 20. vek kao „doba eseja“, prepoznavši u ovom žanru stil mišljenja svojstven književnosti, koji služi tome da ona ostane društveno relevantna u doba dominacije modela prirodnih nauka. Unutar jugoslovenskog društva, tokom 20. veka, razvoj štampe, stvaranje šireg javnog mnjenja i razgranata izdavačka delatnost, a ne manje i društveni značaj koji je kultura imala u političko-ideološkim previranjima, doprineli su tome da esejistika zauzme značajnije mesto nego dotad. Eseji su, naime, u doba sve izraženije specijalizacije znanja i profesionalizacije zanimanja, zadobili integrativnu društvenu funkciju, što u jugoslovenskom slučaju verno ilustruje proliferacija tipično krležijanskih časopisnih podnaslova: „za sve kulturne probleme“.

Lalatović u fokus svog istraživanja postavlja omladinske organizacije i njihovu kutlurnu politiku, služeći se širokim korpusom omladinskih listova i časopisa, od Mladog boljševika i Mladog lenjiniste iz dvadesetih i tridesetih godina, preko Studenta, Mlade kulture i Mladosti, do časopisa Ideje, koji počinje da izlazi 1970. godine. Iz ovog istraživanja proizlaze brojna pitanja: jesu li omladina i avangarda, i u političkom i u kulturnom smislu, sinonimi? Može li nacionalna omladina biti avangarda u nacionalnoj državi? Može li socijalistička omladina biti avangarda u socijalističkoj državi? Na tribini ćemo govoriti i o metodološkim problemima – na koji način govorimo o jugoslovenskim kontinuitetima i na koji način književnoistorijska metodologija dovodi u pitanje dominantno razumevanje periodizacije istorije Jugoslavije.

Jovan Bukumira (1992, Kraljevo) završio je diplomske i master studije na Katedri za opštu književnost i teoriju književnosti Filološkog fakulteta u Beogradu. Trenutno pohađa doktorske studije i piše disertaciju radnog naslova „Esejistika srpskog nadrealizma: Marko Ristić, Dušan Matić i Oskar Davičo“. Angažovan kao istraživač-saradnik na Institutu za književnost i umetnost na odeljenju za teoriju književnosti. Učestvovao na bilateralnom projektu „Modernizam i avangarda u jugoslovenskom kontekstu“ (IKUM & FFZG, 2019–2022). Bavi se književnom teorijom, poetikom modernizma i avangarde i jugoslovenskom kulturom. Piše književnu kritiku za portal Komuna Links i „Književni magazin“ SKD.

Jelena Lalatović je istoričarka književnosti i književna kritičarka. Doktorirala je na Filološkom fakultetu, odbranivši tezu Žanrovi književne kritike i polemike u studentskoj i omladinskoj štampi: kritička javnost na Beogradskom univerzitetu 1937-1968. Trenutno radi na rukopisu monografije Tako se kalio čelik. Omladinska štampa i borba za slobodni univerzitet 1937‒1968, nastaloj na osnovu disertacije. Objavljuje književnu kritiku u časopisima Polja i Dometi, kao i na portalu Komuna Links. Radi u Institutu za književnost i umetnost.