Diskusioni forum: Sto godina od osnivanja Jugoslavije
Utorak, 4. decembar 2018. od 10:00 do 18:00 - DOB//Amerikana
Diskusioni forum Sto godina od osnivanja Jugoslavije završni je događaj istoimenog tribinskog programa koga su Centar za jugoslovenske studije i Dom omladine Beograd organizovali tokom čitave 2018. godine kako bi u godini kada obeležavamo stvaranja jugoslovenske države podsetili ne samo na njenu prošlost već i na njeno nasleđe.
Učesnici i učesnice Diskusionog foruma Sto godina od osnivanja Jugoslavije pokušaće u okviru dve panel diskusije (Modernizacija javnog prostora i Jugo-film) kao i u okviru okruglog stola (Radničko pitanje u socijalističkoj Jugoslaviji) da odgovore na brojna pitanja koja su samo delimično otvorena u predhodnih godinu dana. U isto vreme, Diskusioni forum Sto godina od osnivanja Jugoslavije predstavlja najavu novog tribinskog programa koga će Centar za jugoslovenske studije i Dom omladine Beograd organizovati 2019. godine a koji će razmatrati jugoslovensku državu kao modernizacijski okvir.
Diskusioni forum
Sto godina od osnivanja Jugoslavije
10 – 10. 30
Kafa dobrodošlice
10.30 – 10. 45
Uvodna reč
Sergej Beuk, Dom omladine Beograd
Sanja Petrović Todosijević, Institut za noviju istoriju Srbije/Cejus
Prvi panel
JUGOSLAVIJA
Modernizacija javnog prostora 10. 45 – 12. 30
moderatorka:
Ana Panić (Muzej Jugoslavije/Cejus)
učesnici:
Jelica Jovanović (Docomomo Srbija)
Obnova, izgradnja i oblikovanje javnih prostora u kontekstu izgradnje spomenika NOB i Revolucije 10.45 – 11. 05
Goran Arčabić (Muzej grada Zagreba)
Industrijsko nasljeđe kao prostor modernosti 11.05 – 11. 25
Tatjana Karabegović (Arhitektonski fakultet Univerziteta u Beogradu)
Moderna arhitektura Beograda kao prostorni okvir modernosti kroz primere iz filmova jugoslovenske produkcije 11. 25 – 11. 45
Diskusija 11. 45 – 12. 30
Pauza za kafu 12. 30 – 13. 00
Okrugli sto
JUGOSLOVENI
Radničko pitanje u socijalističkoj Jugoslaviji 13. 00 – 15. 00
moderator:
Srđan Atanasovski (Muzikološki institut SANU/Cejus)
učesnici:
Ivana Dobrivojević (Institut za savremenu istoriju)
Nada Novaković (Institut društvenih nauka)
Goran Musić (Međunarodna konferencija za rad i društvenu istoriju)
Pauza za ručak 15. 00 – 16. 00
Drugi panel
SLIKA JUGOSLAVIJE
Jugo-film 16. 00 – 18. 00
moderatorka:
Lada Stevanović (Etnografski institut SANU/Cejus)
učesnici:
Marijana Stojčić (sociološkinja)
Jedan prilog istoriji odustajanja: kako su domaćice zamenile partizanke 16. 00 – 16. 20
Miroslava Malešević (Etnografski institut SANU)
Iskušenja socijalističkog raja – refleksije konzumerističkog društva u jugoslovenskom filmu 1960-ih 16. 20 – 16. 40
Doplgenger (Boško Prostran/Isidora Ilić)
Kolektivno telo jugoslovenskog samoupravljanja (sinematično predavanje – performans)
16.40 – 17. 00
Diskusija 17. 00 – 17. 40
O učesnicima
Jelica Jovanović (Paraćin, 1983) je doktorandkinja Katedre za istoriju umetnosti, arheologiju i restauraciju Tehničkog univerziteta u Beču. Diplomirala je na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Osnivačica je NVO Grupa arhitekata u Beogradu i jedan od osnivača Docomomo Srbija. Dvostruki je stipendista Slovačke akademske informativne agencije. Koordinator je regionalnih projekata Nedovršene modernizacije – između utopije i pragmatizma i (Ne)primereni spomenici. Pripravnik je i volonter radionica Cultural Heritage without Borders (CHwB). Polaznik je Centralnog instituta za konzervaciju (CIK) i spoljni saradnik nekoliko zavoda za zaštitu spomenika kulture u Srbiji. Stipendista je OEAD i World University Service. Kustos je saradnik Muzeja moderne umetnosti MoMA u Njujorku na izložbi „Ka konkretnoj utopiji: arhitektura u Jugoslaviji 1948-1980“.
Goran Arčabić (Zagreb, 1977) je povjesničar i viši kustos u Muzeju grada Zagreba. Završio je poslijediplomski studij na Odsjeku za povijest Filozofskog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu, gdje pohađa doktorski studij. Voditelj je projekta Zagrebačka industrijska baština: povijest, stanje, perspektive (2010-2017). Profesionalni interesi su mu: povijest institucija, industrijalizacija, modernizacija, industrijsko naslijeđe.
Tatjana Karabegović je arhitekta i istrazivač u oblasti istorije, teorije i estetike arhitekture i vizuelnih umetnosti, kulturne istorije, intelektualne istorije, istorije istoriografije. Doktorirala je na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu (2018) odbranivši tezu Reprezentacija moderne arhitekture Beograda na filmu jugoslovenske produkcije od 1945. do 1968. godine. Učesnik je brojnih međunarodnih konferencija i autor naučnih članaka i publikacija u kojima se bavi arhitekturom kao kulturološkom kategorijom i njenim značenjima u kontekstima širih društvenih realnosti i specifičnih istorijskih praksi. Bila je asistent na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu (2006-2012). Njen rad Medijski prostor, deo rada Urbani portret Beograda/Atlas Beograda, predstavljen je na Wohnlich izložbi u Paviljonu Republike Srbije na 11. Bijenalu, Međunarodnoj izložbi arhitekture, Out there: Architecture Beyond Building (2008) u Veneciji (Italija).
Ivana Dobrivojević Tomić (Beograd, 1975) je viša naučna saradnica Instituta za savremenu istoriju. Bavi se političkom i društvenom istorijom Jugoslavije sa posebnim osvrtom na državnu represiju u periodu postojanja Jugoslavije kao kraljevine i procese koji su pratili transformaciju jugoslovenskog društva u periodu postojanja socijalističke Jugoslavije. Gostovala je kao visiting fellow u Imre Kertesz Kolleg-u u Jeni, Insistutu za proučavanje istorije istočne i jugoistočne Evrope u Regensburgu i Insitutu za istoriju istočne i jugoistočne Evrope u Gracu. Jedna je od autorki izložbi: Jugoslavija od početka do kraja (Muzej Jugoslavije) i Nikad im nije bilo bolje. Modernizacija svakodnevnog života u socijalističkoj Jugoslaviji (Muzej Jugoslavije). Autorka je monografskih studija: Državna represija u doba diktature kralja Aleksandra (1929 – 1935) (2006) i Selo i grad. Transformacija agrarnog društva Srbije 1945 – 1955. (2013). Trenutno radi na knjizi o planiranju porodice u socijalističkoj Jugoslaviji.
Nada Novaković (Civljane/Knin, 1956) je naučna saradnica Centra za sociološka istraživanja Instituta društvenih nauka. Bavi se istraživanjem društvene nejednakosti, raslojavanjem, štrajkovima, nezaposlenošću, privatizacijom, tranzicijom, globalizacijom i (dez)integracionim procesima u Jugoslaviji, regionu i svetu. Učestvovala je na brojnim okruglim stolovima, naučnim, sindikalnim i drugim skupovima. Članica je Srpskog sociološkog društva i Internetional sociological Association. Autorka je većeg broja radova – između ostalog publikacija: Propadanje radničke klase: materijalni i društveni položaj radničke klase Jugoslavije od 1960. do 1990. godine. (2007), (Dez)integracija radničke klase druge Jugoslavije (2008), Radnički štrajkovi i tranzicija u Srbiji od 1990. do 2015. godine (2017).
Goran Musić (Beograd, 1981) je diplomirao na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Trenutno se bavi istraživanjem radničkih štrajkova u poznom jugoslovenskom socijalizmu pri odseku za istoriju Evropskog univerzitetskog instituta u Firenci gde je i doktorirao. Aktivan je učesnik raznih inicijativa za studentska i radnička prava u Srbiji. Član je uredništva internet portala Crvena kritika (www.crvenakritika.org). Autor je većeg broja radova. Neki od njih su: Working Class Communities in Late Socialist Yugoslavia: Politics, Protest and Identity from Tito to Milošević (under contract with I.B. Tauris, submission February 2019). (co-authored with Rory Archer), Making and Breaking the Yugoslav Working Class: A Tale of Two Self-Managed Factories (under contract with CEU Press, forthcoming in 2018), Serbia’s Working Class in Transition, 1988-2013 (2013).
Marijana Stojčić (Niš, 1971) je sociološkinja, istrazivačica, feministička i mirovna aktivistkinja. Bavi se: kulturom sećanja i politikama povesti, politikama identiteta, istorijom feminizma i socijalnim pokretima. Poslednjih godina u fokusu njenog rada je kritičko promišljanje jugoslovenskog nasleđa, aktuelnih politika sećanja i strategija istorijskog revizionizma, funkcija koje one imaju danas i njihovoj povezanosti sa širim evropskim i globalnim kontekstom. Neki od relevantnih radova i publikacija: Proleteri svih zemalja ko vam pere čarape? Feministički pokret u Jugoslaviji 1978-1989 (Beograd, 2009); Gde je nestala Roza Luksemburg? Recepcija ideja Roze Luksemburg u Srbiji/SFRJ (Beograd, 2011); Paradoksi jednakosti – Istraživanje o delovanju institucija u Srbiji na rešavanju problema interno raseljenih žena(Beograd, 2013); Homofobija i internalizovana homofobija – Kvalitativno istraživanje (Beograd, 2016); Na tragu Podunavskih Nemaca (Beograd, 2016); From Partisans to Housewives: Representation of Women in Yugoslav Cinema (Rijeka, 2017); Slika/e neprijatelja – Istraživanje medijskog izveštavanja o izbeglicama u Srbiji (Beograd, 2017); Nelagodnost(i) u istoriografiji – Analiza postavke i vođenja kroz izložbu Muzeja Banjičkog logora (Beograd, 2018); The Culture of Memory and Remodification of the Socialist Heritage in Contemporary Serbia. The Perception of Goli otok and of the Persecution of Vojvodina Germans after World War II (London, u procesu objavljivanja).
Miroslava Malešević (Beograd, 1956) je bila dugogodišnja saradnica Etnografskog instituta SANU. U svom radu uglavnom se bavila pitanjima položaja žena u balkanskoj patrijarhalnoj tradiciji, kao i u savremenoj kulturi, te pitanjima nacionalizma i politika identiteta. Autorka je monografija: Ritualizacija socijalnog razvoja žene (1986), Didara – životna priča jedne Prizrenke (2004), Žensko (2007), Ima li nacija na planeti Ribok? (2011).
Doplgenger umetnički duo čine Isidora Ilić i Boško Prostran, film/video umetnici iz Beograda. Radovi Doplgengera se bave odnosom između umetnosti i politike kroz preispitivanje režima pokretnih slika i modusa njihove recepcije. Doplgenger dekonstruiše filmski medij, jezik, strukturu i tekst kako bi ispitali načine putem kojih umetnost i pokretne slike učestvuju u kreiranju političke stvarnosti. Oslanjajući se na tradicije eksperimentalnog filma i videa, Doplgenger interveniše na već postojećim medijskim proizvodima ili proizvodi u formi proširenog filma. Iako im je pokretna slika osnovni medij, njihova praksa uključuje i tekst, prostorne instalacije, performanse, predavanja i diskusije.
O moderatorima
Ana Panić (Beograd, 1978) je viša kustoskinja i istoričarka umetnosti. Od 2005. godine radi kao kustoskinja likovne zbirke Muzeja istorije Jugoslavije u Beogradu. Autorka je i koautorka brojnih izložbi sa temama iz istorije i popularne kulture SFRJ, kao i izložbi iz zbirki Muzeja istorije Jugoslavije. Dobitnica je dva priznanja Muzejskog društva Srbije − nagrade „Mihailo Valtrović“, kao i priznanja Društva istoričara umetnosti Srbije. Područje njenog posebnog interesa su kultura i umetnost u socijalističkoj Jugoslaviji, političke prakse (post) jugoslovenske umetnosti i savremena umetnička produkcija, kultura sećanja i izgradnja kolektivnog sećanja na Jugoslaviju, javni spomenici i njihova uloga u materijalizaciji kolektivnog sećanja, umetnost kao sredstvo konstruisanja (nad) nacionalnog identiteta. Jedna je od osnivačica Centra za jugoslovenske studije.
Srđan Atanasovski (Kumanovo, 1983) je naučni saradnik Muzikološkog instituta SANU. Područja njegovog naučnog interesovanja obuhvataju studije nacionalizama, studije slušanja i zvučnih predela i posmarksističke teorije. Autor je monografije Mapiranje Stare Srbije: Stopama putopisaca, tragom narodne pesme (2017). Jedan je od osnivača i predsednik Centra za jugoslovenske studije.
Lada Stevanović (Zagreb, 1974) je viša naučna saradnica Etnografskog instituta SANU. Između ostalog, bavi se pamćenjem i nacionalnim identitetom odnosno pre svega načinom na koji je konstruisano jugoslovenstvo. Autorka je monografije Laughing at the Funeral: Gender and Anthropology in the Greek Funerary Rites (2009). Jedna je od osnivačica Centra za jugoslovenske studije.