Izložba Ženska strana ima za cilj da sagleda položaj i ulogu “nove oslobođene žene” u socijalističkom društvu. Prikupljanjem i istraživanjem podataka o životu, radu, organizovanju žena, u vremenu od Drugog svetskog rata pa do kraja pedesetih godina 20. veka, ispituje se,  kako ženska društvena participacija kao oblik takozvane emancipacije (političke, ekonomske, obrazovne) u socijalističkom društvu, tako i ona intimna, osobena, privatna sfera.

 

Kroz zvanična dokumenta, fotografije, intervjue i televizijske emisije iz tog vremena a, naročito ženske časopise, rekonstruišu se različiti aspekti “ženskog sveta”. Pitanja ravnopravnosti, pravno – ekonomskog izjednačavanja, braka, porodice, mode, prepoznaju se  kao ključna, oko kojih su se životi i identiteti žena formirali i identifikovali.

Zavirite u dokumenta, pogledajte fotografije, „prelistajte” žensku štampu, i upoznajte se sa ulogom i predstavom žene toga vremena…

 

Ideologija socijalizma je ženi “ponudila” razne mogućnosti jer je socijalizam kao poredak težio da ukloni koncept vladajuće klase i kroz princip opšte jednakosti otkloni materijalnu, pravnu i formalnu potčinjenost žena. Smatralo se da žena treba da učestvuje ravnopravno u radu, da njena uloga nije samo briga o domaćinstvu i deci, već da je to nestatična, društveno aktivna uloga, koja ženu čini funkcionalnom u svim sferama života (na polju rada, politike, obrazovanja).

Period od 1940. do 1960. koji će biti predstavljen na izložbi čini osobeno razdoblje u ženskoj istoriji.

U periodu rata žena dostiže perspektivu samostalnosti i društveno političke ravnopravnosti, ona postaje saborac u borbi, jednako društveno odgovorno biće, međutim već početkom pedesetih godina, tokom perioda stabilizacije zemlje, njena društveno angažovana uloga kao da se “stišava” i ona se vraća na ranije ustanovljenje uloge reproduktivno-porodičnog okvira. Uplivom masovne kulture, tokom pedesetih i šezdesetih godina, dolazi do reafirmacije stereotipnih funkcija žene, ona se sve više posmatra i odredjuje na nivou simbola lepote i poželjnosti.

 

Kustoskinje izložbe Ženska strana opredelile su se da ova pitanja istraže i prezentuju kroz formu “jedan dan u životu radne žene”. Ovaj model svakodnevice hronološki, ali nelinearno punktira osnovne uloge žene u ovom periodu, kao i to  kako su se zvanično, društveno te uloge predstavljale. Segmenti izložbe će biti podeljeni na one delove ili trenutke sa kojima se susreće žena svakoga dana:  porodica, domaćinstvo, posao, slobodno vreme, moda itd.

Uvodni deo izložbe će biti posvećen aktivnostima Antifašističkog fronta zena  (AFŽ) čiji je jedan od glavnih zadataka bila borba za ravnopravnost, jednakost polova i kulturna emancipacija žena. AFŽ je organizovala kurseve opismenjavanja, higijene, domaćinstva, a na izložbi će biti predstavljen i časopis  “Žena danas” koji je odigrao značajnu ulogu u podizanju svesti žena kao i njihovom uključivanju u društveno politički život.

 

Na izložbi će takodje biti prikazani i video snimci intervjua sa ženama koje će kroz lično iskustvo govoriti o svom poimanju socijalističkog perioda, privatnim i poslovnim mogucnostima za ženu, šta je najviše oblikovalo njihove živote i svakodnevicu u tom trenutku itd.

Upravo uzimajuci žene, žensko iskustvo za subjekt istraživanja kao i arhive ženskih udruženja, fotografije, službene i zvanične podatake, ženske časopise i literaturu, autorke žele da ovom istorijsko-dokumentarnom izložbom vizualno predstave neka pitanja vezana za temu žene u socijalizmu i time naprave dobar teren za neka buduća istraživanja. Svakako ovom izložbom se otvaraju i dalje mogućnosti za saradnju Muzeja istorije Jugoslavije i Muzeja savremene umetnosti na preispitivanju novije istorije jugoslovenskog prostora.

 

Izložba Ženska strana je partnerski projekat Muzeja istorije Jugoslavije i Muzeja savremene umetnosti iz Beograda.

 

Autorke izložbe su Marija Đorgović (Muzej istorije Jugosavije), Ana Panić (Muzej istorije Jugoslavije)  i Una Popović (Muzej savremene umetnosti).

 

Autori se zahvaljuju institucijma i pojedincima na pomoći pri realizaciji projekta:

Programski arhiv TVB-RTS, Arhiv Filmskih novosti, Arhiv Jugoslavije, Muzej nauke i tehnike, Radio televizija Srbije, Narodna biblioteka Srbije, Kulturni centar Beograd, Bojana Andrić, Mijat Babić, Vesna Došen, Slavica Drobac, Stanislava Erić, Vesna Injac, Bosiljka Kićevac, Miladin Milošević, Daniela Pejović, Mihailo Timotijević, Radoslava Timotijević, Nadežda Tubin Simić, Odeljenje za dokumentaciju MSU, Odeljenje muzejskih zbirki i programskih aktivnosti MIJ.

 

Gostovanje izložbe “Ženska strana” je deo projekta “Ženerama – Ženski medijski forum”, koji Dom omladine Beograda realizue u saradnji sa Ženskim informaciono dokumentacionim trening centrom (Ženski INDOK centar), a uz podršku švedske fondacije Kvinna till kvinna.

 

Gostovanje izložbe “Ženska strana”  realizuje se u okviru projekta “Gost muzej” pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije i Skupštine grada Beograda.

 

U Domu omladine Beograda izložba će biti otvorena od 30. oktobra do 10. novembra 2013. godine.