Tokom 2013. godine Centar za politike emancipacije u saradnji sa Domom omladine Beograda i uz podršku fondacije Roza Luksemburg organizuje seriju predavanja pod zajedničkim nazivom Zaglavljeni na periferiji: analize procesa periferizacije i kritike tranzicionog diskursa.

U sklopu jesenjeg dela ciklusa, predavanja su održali Hilary Wainwright, Bercan Aktas, Anita Tolić i Dinko Kreho. U drugom, novembarskom delu ciklusa imaćemo priliku da slušamo predavanja koja će održati Boris Kagarlicki i Džon Milios.

Boris Kagarlicki će u okviru odgovora na pitanje zašto ekonomska kriza još uvek ne dovodi ni do kakve ozbiljne društvene promene, govoriti i o obnovi i razvoju kapitalizma u Rusiji, imperijalističkim aspiracijama post-sovjetskog režima, ali i o levim opozicionim pokretima u toj zemlji. S obzirom da je Srbija i dalje delimično zaglavljena između Brisela i Moskve, značajno je čuti savremene političke analize jednog od najznačajnijih ruskih levo orijentisanih društvenih naučnika i aktivista. Džon Milios će se u svom predavanju koncentrisati na teme evropske ekonomije i političkih mogućnosti unutar zemalja evropskog jezgra i periferije. On će analizirati procese periferizacije i posledice finansijske krize, kao i perspektive krize evrozone. Govoriće i o mogućim alternativama evropske levice, sa posebnim naglaskom na Sirizu.

BIOGRAFIJE:

Kagarlicki (Boris Kagarlitsky) je ruski marksistički teoretičar i sociolog, disident u Sovjetskom savezu i post-sovjetskoj Rusiji. Zbog svog aktivizma dva puta je hapšen, 1982. i 1993. godine. Koordinator je projekta Globalna kriza pri Transnacionalnom institutu (TNI) i direktor Instituta za globalizaciju i društvene pokrete (IGSO) u Moskvi. Od 1994. do 2002. godine bio je viši istraživač-saradnik na Institutu za uporedne političke nauke ruske akademije nauka (ISPRAN). Doktorat je stekao 1995. godine sa tezom Kolektivne akcije i politike rada u Rusiji tokom 1990-ih godina. Autor je nekoliko knjiga među kojima su i Empire of the Periphery: Russia and the World System, Russia under Yeltsin and Putin: Neo-liberal Autocracy i The Mirage of Modernisation.

Džon Milios (John Milios) je profesor političke ekonomije i istorije ekonomske misli na Nacionalnom tehničkom univerzitetu u Atini. Objavio je preko dvesta tekstova u stručnim časopisima i dvanaest knjiga. U svojim istraživanjima bavi se teorijama vrednosti novca i finansija, internacionalizacijom kapitala i teorijom imperijalizma. U junu ove godine objavio je knjigu pod nazivom A Political Economy of Contemporary Capitalism and its Crisis, Demystifying Finance čiji su koautori i D.P. Sotiropoulos i S.Lapatsioras.

O ciklusu ZAGLAVLJENI NA PERIFERIJI:

Nakon sloma državnog socijalizma, balkanski region biva zahvaćen agresivnim procesima neoliberalne transformacije. Njihovo napredovanje, pre svega u vidu privatizacije privrede, deregulacije tržišta i komodifikacije svih vrsta dobara, dovelo je do drastične polarizacije društva. Pod izgovorom „stvaranja bolje poslovne klime“, „dobijanja povoljnih kreditnih aranžmana“ i „privlačenja stranih investivija“ kao jedinih načina za podsticanje privredne aktivnosti i ostvarivanje ekonomskog razvoja, političko-ekonomska moć koncentriše se u rukama vladajuće manjine.

Ovi procesi su krajem prve i početkom druge decenije XX veka dodatno pojačani krizom akumulacije kapitala i oštrim merama državne štednje, koji se kao odgovor na nju sprovode u većem delu sveta. Spirala ekonomske krize prešla je put od američkog finansijskog sektora, preko dužničke krize zemalja evropske periferije i krize čitave evro zone, pa sve do dovođenja u pitanje daljih EU integracija.

Takozvane tranzicione procese u Istočnoj Evropi napokon treba nazvati pravim imenom – procesima periferizacije. U suštini, tamo kuda su krenula pre više od dve decenije, nekadašnja socijalistička društva su odavno već stigla: na mesto (polu)periferije svetskog kapitalističkog sistema. Iako u lokalnom javnom govoru i dalje dominira ideja o mogućnostima za „pošteni kapitalizam“ – navodno smo se zagubili negde na putu ka njemu – istina je da kapitalizam na periferiji ni ne može da izgleda drugačije od ovoga u čemu trenutno jesmo: zaglavljeni u odnosima sveopšte zavisnosti spram zemalja kapitalističkog centra.
Problem aktuelnih procesa neće biti razrešen bez radikalnog preispitivanja samih osnova postojećeg sistema. Tek kada razumemo poziciju u kojoj se nalazimo možemo predložiti konkretne alternativne programe drugačijeg razvoja društva: onog u kojem će osnovne društvene aktivnosti biti usmerene na zadovoljavanje potreba ljudi, a ne kapitala.

Stoga će program Zaglavljeni na periferiji imati za cilj analizu procesa kapitalističke restauracije koji su proizveli periferizaciju privreda i društava istočnoevropskih postsocijalističkih zemalja.

Kroz seriju predavanja i razgovora na kojima će gostovati veliki broj aktuelnih domaćih i međunarodnih predavača i predavačica insistiraće se na kritici „tranzicionih“ i „evrointegracijskih“ procesa iz perspektive levice, kako bi se osvetlila postojeća pozicija i uloga ovih zemalja unutar globalnog kapitalizma, ali i promislile moguće alternative sadašnjem stanju.